Vi khuẩn, vi rút và vi trùng là những vi sinh vật đơn bào rất nhỏ, nhiều loại có thể là ký sinh. Chúng trong nước sinh hoạt thực sự gây hại, nhưng người dùng thường không nhận biết đúng và thiếu hiểu biết về khử khuẩn. Bài viết hôm nay từ CNC Việt Nam sẽ cung cấp thông tin về nước nhiễm khuẩn, ảnh hưởng đến sức khỏe, nguyên nhân ô nhiễm và giải pháp xử lý nước. Mời bạn theo dõi!

Nước nhiễm khuẩn là gì?

Nước tự nhiên là nguồn nước từ các mạch ngầm sâu dưới đất, chứa H2O và phong phú các khoáng chất như Canxi, Kali, Magie, Hidrocacbonat, Natri, với hàm lượng an toàn cho nhu cầu thiết yếu của con người ở mọi độ tuổi. Thêm vào đó, các hợp chất hữu cơ và hàm lượng Fe+ có trong nước khoáng rất tốt cho hệ tiêu hóa. Nước khoáng tự nhiên còn giúp làm sạch da, tóc và các bề mặt hiệu quả hơn nhờ cấu trúc phân tử nhỏ, dễ dàng thẩm thấu vào những chỗ khó tiếp cận nhất.

Tuy nhiên, mặc dù nước máy thành phố được lấy từ nguồn nước tự nhiên như suối, sông, hồ và giếng khoan, sau khi qua quá trình xử lý và khử trùng tại các nhà máy, dòng nước cấp đến tay người dân vẫn có khả năng chứa các tạp chất nguy hiểm do bốn nhóm ô nhiễm dưới đây:

Ô nhiễm vật lý: hạt cặn nhỏ lơ lửng (bao gồm cả vi nhựa)
Ô nhiễm hóa học: chất khử trùng, chất tẩy rửa, chất diệt khuẩn, thuốc trừ sâu, rác thải, kim loại nặng như asen, thủy ngân…
Ô nhiễm sinh học: vi khuẩn, vi rút, động vật nguyên sinh, ký sinh trùng, nang bào tử…
Ô nhiễm phóng xạ: Cesium, Plutonium, Uranium.

Trong số đó, ô nhiễm sinh học như vi khuẩn, vi rút, ký sinh trùng (E.Coli, vi khuẩn tả, thương hàn, Salmonella…) rất phổ biến do nguồn nước sông, suối, ao hồ bị ô nhiễm bởi rác thải sinh hoạt và y tế. Đây là dạng ô nhiễm có thể gây hại cả ngắn hạn lẫn dài hạn cho con người.

Nguyên nhân nước sinh hoạt bị nhiễm khuẩn

Nước ô nhiễm sinh học do vi khuẩn trong chất thải hữu cơ lên men. Chất thải này tạo môi trường tốt cho vi khuẩn phát triển, khi xả ra nước thì hòa lẫn vào nguồn nước.
Theo chuyên gia, nguyên nhân ô nhiễm nước chủ yếu từ chất thải ở khu đô thị với hệ thống xử lý kém. Nước sinh hoạt chứa nhiều thành phần hữu cơ, khi xả thải có thể làm lan truyền vi khuẩn đến nguồn nước.
Các rác thải khác như thực phẩm thừa hay phân động vật cũng góp phần gây ô nhiễm. Thêm vào đó, nước thải từ bệnh viện và nhà máy chưa được xử lý cũng ảnh hưởng nghiêm trọng đến nguồn nước.
Lũ lụt hàng năm tại Việt Nam làm vi khuẩn hòa lẫn vào nước sinh hoạt, làm tăng tình trạng ô nhiễm.
Chỉ số coliform được dùng để đo mức độ ô nhiễm nước; chỉ số cao cho thấy nước bẩn hơn.

Tác hại từ nước nhiễm khuẩn có thể bạn chưa biết

Bên cạnh những loại vi khuẩn Coliform, nước bị ô nhiễm còn chứa nhiều loại vi khuẩn khác với kích thước rất nhỏ, không thể nhìn thấy bằng mắt thường. Trong số đó, đáng chú ý nhất là các ký sinh trùng gây ra bệnh tả, lỵ, thương hàn, sốt rét, siêu vi khuẩn viêm gan B, giun đỏ, trứng giun, và siêu vi khuẩn viêm não Nhật Bản,…

Các loại vi khuẩn này gây ra nhiều căn bệnh nghiêm trọng, đe dọa đến sức khỏe và tính mạng con người. Cụ thể như sau:

Bệnh tiêu chảy: Khuẩn Cryptosporidium và E.coli 0157H7 có trong nước không được xử lý sạch sẽ có thể gây ra tiêu chảy cho người sử dụng.
Bệnh tả: Vi khuẩn Vibrio Cholerae có thể xuất hiện trong nguồn nước sinh hoạt, gây ra bệnh tả. Người mắc bệnh có thể gặp triệu chứng nôn mửa, tiêu chảy và mất nước.
Ký sinh trùng, giun sán: Những ký sinh trùng và giun sán cực nhỏ sống trong nước có thể bám vào rau củ quả, thực phẩm. Nếu ăn phải thực phẩm sống chưa qua chế biến, người dùng rất dễ bị nhiễm bệnh.
Thương hàn: Nguồn nước ô nhiễm có chứa khuẩn S.typhi có thể gây ra bệnh thương hàn, người bệnh có thể gặp nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời, bao gồm viêm não hoặc xuất huyết não.
Viêm đường ruột: Viêm ruột do nước bẩn rất phổ biến ở trẻ em, người lớn và người già, có thể dẫn đến mất nước, suy nhược và mệt mỏi.

Giải pháp cho nước nhiễm khuẩn – Những công nghệ lọc nước phổ biến

Nước ô nhiễm là vấn đề phổ biến, nhưng xử lý triệt để còn khó. Hiện nay, nhờ kinh nghiệm và công nghệ, có nhiều phương pháp xử lý nước ô nhiễm, trong đó có một số cách đáng chú ý.

Xử lý nước nhiễm khuẩn bằng nhiệt độ cao

Diệt khuẩn bằng cách sử dụng nhiệt độ cao là phương pháp đơn giản và đã được biết đến từ lâu. Để đảm bảo an toàn, trước khi dùng nước, chúng ta cần đun sôi thật kỹ. Khi nước đạt đến nhiệt độ 80 độ C, các vi khuẩn có trong nước sẽ bị tiêu diệt, giúp nước trở nên an toàn để sử dụng.

Khi uống nước hoặc nấu ăn, nên sử dụng nước đã đun sôi ngay trong ngày và bảo quản ở nơi vô trùng. Nếu không, nguy cơ tái nhiễm khuẩn từ môi trường bên ngoài sẽ rất cao, chưa kể đến việc liệu dụng cụ lưu trữ có thực sự an toàn hay không.

Xử lý nước sinh hoạt bị nhiễm khuẩn bằng hoá chất

Thay vì sử dụng nhiệt độ do hạn chế nước và nhiên liệu, có thể áp dụng hóa chất. Phương pháp này tiết kiệm và xử lý lượng nước lớn hơn. Hiện nay, các hóa chất oxi hoá mạnh như Clo, Ozon, cồn, Javen… thường dùng để diệt khuẩn. Trong đó, Clo phổ biến nhất, giá rẻ và hay được các nhà máy xử lý nước sử dụng.

Tuy nhiên, phương pháp này hạn chế độ tinh khiết của nước, gây mùi hôi hóa chất và không tiêu diệt hết vi khuẩn. Ngoài ra, các hóa chất này cũng có thể gây hại cho sức khỏe con người.

Khử trùng nước sinh hoạt nhiễm khuẩn bằng tia UV

Xử lý nước ô nhiễm bằng tia UV là công nghệ phổ biến với nhiều ưu điểm. Tia UV có năng lượng cao, có thể phá hủy cấu trúc vi khuẩn, giúp loại bỏ đến 99,99% vi khuẩn trong nước. Công nghệ này thường được sử dụng trong máy lọc nước hiện đại và bóng đèn phát tia UV.

Tuy nhiên, công nghệ này tiêu thụ điện cao và không xử lý đủ nước cho sinh hoạt hàng ngày. Nếu nước không trong, hiệu quả diệt khuẩn sẽ giảm. Ngoài ra, nếu bóng đèn UV kém chất lượng hoặc cháy mà không được thay, hiệu quả cũng sẽ không đảm bảo.

Xử lý nước nhiễm khuẩn bằng màng RO

Màng lọc RO có đặc điểm với lỗ rất nhỏ, cho phép loại bỏ vi khuẩn có kích thước từ 0.02 đến 1 micromet. Khi nước có chứa vi khuẩn đi qua màng, những vi khuẩn và tạp chất lớn hơn kích thước lỗ sẽ bị giữ lại, giúp cung cấp nước sạch cho người tiêu dùng.

Tuy nhiên, công nghệ RO tạo ra lượng nước thải khá cao, tỷ lệ là 5:5 đến 7:3, với tốc độ lọc chậm (tối đa chỉ 20 lít/giờ), không thể cung cấp nước liên tục. Do đó, màng lọc RO chủ yếu được sử dụng trong các máy lọc nước phục vụ cho nhu cầu uống, không thích hợp cho các hoạt động sinh hoạt khác.

Xử lý nước nhiễm khuẩn bằng lõi Nano Bạc

Bạc từ lâu đã nổi tiếng với khả năng tiêu diệt vi khuẩn. Nhiều nghiên cứu cho thấy các phân tử bạc nhỏ có thể xâm nhập vào tế bào vi khuẩn, ngăn chặn sự phát triển và tiêu diệt chúng.

Giải pháp này tiết kiệm chi phí và kéo dài tuổi thọ nhưng không hiệu quả với lưu lượng nước lớn, chỉ phù hợp cho máy lọc nước uống. Ngoài ra, một số loại vi khuẩn và virus vẫn không được xử lý bởi công nghệ này.

Khử trùng nước ô nhiễm bằng màng lọc UF

Màng lọc UF là loại màng siêu lọc với cấu trúc sợi rỗng, sản phẩm này bao gồm các sợi có khe lọc rất nhỏ, chỉ từ 0,001-0,1 micron được sắp xếp thành các lớp dày đặc. Khi nước nhiễm khuẩn đi qua, màng lọc sẽ loại bỏ hoàn toàn tạp chất, bao gồm cả vi khuẩn, ra khỏi dòng nước, từ đó cung cấp nguồn nước tinh khiết và an toàn cho người sử dụng.

Xử lý nước ô nhiễm bằng công nghệ lượng tử

Công nghệ lượng tử là thành tựu quan trọng trong thế kỷ 21, áp dụng trong nhiều lĩnh vực như vũ trụ, máy tính và lọc nước. Trong lọc nước, lõi lọc sử dụng hạt vật liệu đặc biệt tương tác lượng tử, tạo ra điện tích dương xung quanh. Khi nước chứa vi khuẩn đi qua, các hạt này hấp thụ điện tử từ vi khuẩn, phá vỡ cấu trúc và tiêu diệt chúng.

Chuyên gia đánh giá đây là giải pháp diệt khuẩn hiệu quả nhất hiện nay với tỷ lệ diệt khuẩn lên đến 99,9999%, nhưng giá thành vẫn cao.

Kết luận

Trên đây là những thông tin mà chúng tôi muốn chia sẻ về vấn đề nước nhiễm khuẩn, kèm theo đó là những giải pháp hữu ích cho tình trạng nước sinh hoạt không an toàn. Hy vọng rằng những kiến thức trong bài viết này sẽ mang lại giá trị thực tiễn cho độc giả cũng như quý khách hàng.