Chì là một chất độc hại cho cơ thể con người vì nó có khả năng gây ra nhiều bệnh nghiêm trọng, bao gồm cả ung thư. Đặc biệt, nếu chì có mặt trong nước, nó sẽ ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe, đặc biệt là đối với phụ nữ mang thai và trẻ em. Hãy cùng cncvietnam.com tìm hiểu làm thế nào để phát hiện và xử lý nước nhiễm chì một cách hiệu quả?

Nước nhiễm chì là gì?

Nước bị ô nhiễm chì là loại nước có nồng độ chì (Pb) cao hơn mức cho phép, cụ thể là trên 0.015mg/L theo tiêu chuẩn của Cơ quan Bảo vệ môi trường Hoa Kỳ. Thực tế, nhiều chuyên gia khoa học cho rằng nồng độ này vẫn có thể gây hại cho sức khỏe con người. Để đảm bảo an toàn, hàm lượng chì không nên vượt quá 0.01 mg/L.

Tình trạng nhiễm độc chì đã được ghi nhận từ thời xa xưa và được coi là chất độc đối với tất cả các loài động vật cũng như con người. Nó tác động trực tiếp đến hệ thần kinh và có thể gây ra rối loạn về não bộ và máu.

Tuy nhiên, bạn không thể phát hiện nước nhiễm chì chỉ bằng mắt thường, qua vị giác hay khứu giác để nhận biết nồng độ Pb. Do đó, rất có khả năng gia đình bạn đang sử dụng loại nước này mà không hề hay biết.

Nguyên nhân gây ô nhiễm chì trong nguồn nước

Vì ống dẫn bị ăn mòn

Đường ống nước bị gỉ sét là nguyên nhân chủ yếu hiện nay. Chất liệu làm từ chì hoặc kim loại có chứa chì dễ bị ăn mòn, dẫn đến việc phát tán các ion chì qua nhiều cách khác nhau do khả năng hòa tan cao của nước.

Bên cạnh đó, các bể chứa nước bằng inox cũng có thể gây ra tình trạng nhiễm chì. Nếu sử dụng inox chất lượng cao thì sẽ an toàn, nhưng nếu là inox kém chất lượng thì nước rất dễ bị nhiễm chì.

Do các phản ứng hóa học xảy ra trong nước

Các yếu tố khác như hàm lượng oxy hòa tan, độ pH và khoáng chất trong nước cũng có thể tác động đến quá trình phát tán độc tố. Ví dụ, khi oxy trong nước kết hợp với chì, nó sẽ tạo ra một chất kết tủa là chì hidroxit Pb(OH)2, giúp ngăn chặn sự phát tán của chì vào nước, nhưng hiệu quả chỉ đạt được khi pH nằm trong khoảng từ 7 đến 10.

Nếu hệ thống ống nước được làm từ chì và đồng, điều này có thể tạo ra một hệ pin Galvanic, trong đó chì đóng vai trò là cực dương và đồng là cực âm. Nước chảy qua sẽ giống như dung dịch điện ly, dẫn đến việc chì bị ăn mòn và hòa lẫn vào nước một cách mạnh mẽ hơn.

Bởi vì chất thải từ công nghiệp

Các hoạt động công nghiệp hàng ngày xả thải một lượng lớn nước thải chứa chì. Nguồn nước này được đổ vào các sông, suối, khiến cho các sinh vật dưới nước hấp thụ chì vào cơ thể. Con người tiêu thụ những sinh vật này và bị nhiễm chì từ chúng.

Ngoài ra, nước cũng bị ô nhiễm chì do chì thấm vào lòng đất và mạch nước ngầm. Đặc biệt, ở khu vực nông thôn, nơi thường sử dụng nước giếng khoan, tỷ lệ nước nhiễm chì rất cao.

Bởi vì những hoạt động khai thác

Một lý do khác dẫn đến ô nhiễm chì trong nước là do các hoạt động khai thác khoáng sản. Nguồn nước chảy qua các khu vực khai thác sẽ mang theo một lượng kim loại nhỏ. Mặc dù vậy, lượng kim loại này vẫn có khả năng gây hại cho sức khỏe con người.

Do thiên nhiên

Nguồn nước ngầm hình thành từ nước mặt thẩm thấu vào đất. Trong quá trình di chuyển dưới lòng đất, nước ngầm có thể tiếp xúc với đá vôi và kim loại, dẫn đến ô nhiễm chì. Ngoài ra, nước đóng chai cũng có nguy cơ nhiễm chì do quy trình sản xuất lạc hậu. Thêm vào đó, những loại chai nhựa giá rẻ cũng góp phần phát tán chất độc hại này vào nước.

Ảnh hưởng của nước nhiễm chì đến sức khỏe

Tương tự như Asen, chì cũng là chất độc hại cho sức khỏe. Vấn đề nhiễm độc chì đã được biết đến từ thời La Mã và Hy Lạp. Hiện tại, dù việc sử dụng chì đã bị hạn chế, vẫn có hơn 143.000 ca tử vong hàng năm do tiếp xúc với chì, chủ yếu tại các quốc gia phát triển.

Đối với trẻ nhỏ

Tỷ lệ hấp thụ chì ở người lớn chỉ khoảng 3-10%, nhưng ở trẻ em lên tới 40-50%. Điều này làm tăng nguy cơ nhiễm độc chì, nhất là khi sử dụng nước ô nhiễm. Chì có thể xâm nhập qua da và hệ tiêu hóa, gây hại nghiêm trọng.

Theo EPA, tiêu chuẩn an toàn chì trong nước uống cho trẻ em là 0.015 mg/l, mức chì trong máu dưới 0.05 mg/L. Lượng chì từ 0.1 đến 0.25 mg/L có thể ảnh hưởng não bộ. Cảnh báo ở 0.7 mg/L dẫn đến rối loạn hành vi.

Trẻ uống nước nhiễm chì sẽ tích tụ chì lâu dài trong cơ thể, gây hại cho hệ thần kinh, chậm phát triển và khuyết tật. Các vấn đề có thể gặp phải khi lớn lên gồm IQ thấp, hiếu động thái quá, co giật, hôn mê hoặc tử vong.

Dành cho người lớn

Đối với người lớn, việc tiếp xúc với nước có chứa chì có thể dẫn đến những vấn đề sau:

Ảnh hưởng đến hệ thống tim mạch, gây ra huyết áp cao.
Gây ra cơn đau bụng, đau đầu và cảm giác mệt mỏi.
Giảm khả năng hoạt động của thận.
Gây đau nhức ở xương khớp và cơ bắp.
Xuất hiện cảm giác đau, tê ở các chi.
Có thể gặp tình trạng mất trí nhớ tạm thời.

Dành cho phụ nữ đang mang thai

Nước có chứa chì có thể ảnh hưởng đến thai nhi, dẫn đến những hệ quả sau:

Nguy cơ sinh non, đặc biệt khi nồng độ Pb cao.
Giảm chỉ số IQ của trẻ sau khi sinh.
Ảnh hưởng xấu đến chức năng của hệ thần kinh trung ương.
Có thể gây sảy thai nếu tiếp xúc với nước bị nhiễm chì có nồng độ Pb cao.

Cách phát hiện nước bị nhiễm chì

Cách phát hiện nước nhiễm chì không thể nhìn, ngửi hay nếm mà phải qua thử nghiệm. Hãy liên hệ đơn vị cung cấp nước để kiểm tra. Các nhà máy cung cấp nước sạch thường công bố thông tin về mức chì trên website của họ.

Bạn cũng có thể dùng máy đo chỉ số chì để đánh giá an toàn nước sinh hoạt. Nếu không có thiết bị, hãy mang mẫu nước đến cơ quan chuyên trách để đo nồng độ chì chính xác.

Xét nghiệm mẫu nước

Cách chính xác nhất để xác định nước có bị nhiễm chì hay không là bạn nên liên hệ trực tiếp với đơn vị cung cấp nước để yêu cầu kiểm tra. Đối với những nhà máy chuyên xử lý và cung cấp nước sạch, thông tin về nồng độ chì trong nước thường được công bố trên trang web chính thức của họ.

Sử dụng thiết bị đo chỉ số chì trong nước tại gia

Ngoài ra, việc sử dụng máy đo chỉ số chì trong nước cũng là một phương pháp đơn giản để phát hiện nước bị nhiễm chì, giúp đánh giá mức độ an toàn của nguồn nước sinh hoạt hàng ngày. Nếu bạn không sở hữu thiết bị này, bạn có thể mang mẫu nước đến các cơ sở chuyên môn để được kiểm tra và xác định chính xác nồng độ Pb.

Phương pháp xử lý nước nhiễm chì đơn giản

Dưới đây là phương pháp giải quyết vấn đề nước bị nhiễm chì hiệu quả mà bạn có thể áp dụng ngay để bảo vệ sức khỏe cho gia đình mình.

Xác định nguồn gốc và nồng độ chì trong nước của bạn

Đối với nước máy sử dụng trong sinh hoạt hàng ngày, bạn nên liên hệ với các nhà cung cấp để kiểm tra các chỉ số quan trọng như:

Lượng chì trong nước có vượt quá 15ppb hay không
Chất lượng của hệ thống ống dẫn nước có đảm bảo không

Nếu các chỉ số an toàn, cần kiểm tra hệ thống ống và đồ chứa nước. Đun sôi nước không loại bỏ được chì. Ưu tiên sử dụng nước lạnh thay vì nóng, và vệ sinh vòi nước thường xuyên.

Có thể dùng thiết bị lọc nước hiện đại để loại bỏ độc tố và bổ sung khoáng chất. Thay lõi lọc định kỳ để đảm bảo chất lượng nước. Tránh chứa nước trong chai nhựa giá rẻ, vì chúng có thể chứa chì. Nếu không tách chì hiệu quả, nước trong chai dễ nhiễm chì do ánh nắng hoặc va chạm.

Áp dụng máy lọc nước RO để xử lý nước có chứa chì

Phương pháp lọc nước nhiễm chì bằng máy RO rất hiệu quả trong việc loại bỏ chì. Máy hoạt động theo cơ chế thẩm thấu ngược, sử dụng áp lực bơm để loại bỏ kim loại nặng và vi sinh vật. Tuy nhiên, nước sau khi lọc chỉ là nước tinh khiết, không nên dùng cho sinh hoạt vì thiếu khoáng chất cần thiết.

Theo báo cáo của WHO: Nước tinh khiết không chỉ hoàn toàn thiếu khoáng chất, mà còn có những đặc điểm cảm quan không đạt yêu cầu, và có thể gây ra một số tác động tiêu cực nhất định đến sức khỏe con người và động vật.

Sử dụng máy lọc nước Nano để xử lý nước bị ô nhiễm chì

Sử dụng máy lọc nước Nano là giải pháp hiệu quả cho nước bị nhiễm chì, nhờ công nghệ lọc hiện đại loại bỏ tạp chất và ngăn vi khuẩn. Ưu điểm lớn là không cần điện và không thải nước, tiết kiệm chi phí cho gia đình. Máy lọc nước Nano với lõi 4 in 1 là bước tiến trong khoa học công nghệ.

Máy này an toàn, có thể uống trực tiếp mà không cần đun sôi, tiêu diệt đến 99,9% vi rút, vi khuẩn và chì. Đây thực sự là một phương pháp xử lý nước bị nhiễm chì đáng tin cậy cho nhiều gia đình. Hơn nữa, khoáng chất được điều chỉnh dễ hấp thụ, giúp ngăn ngừa các bệnh như thiếu canxi hay sỏi thận, phù hợp cho mọi lứa tuổi.

Áp dụng hệ thống lọc nước đầu nguồn để xử lý nước bị ô nhiễm chì

Ngoài ra, bạn có thể áp dụng hệ thống lọc nước đầu nguồn để xử lý nước bị nhiễm chì. Hệ thống này có khả năng giải quyết nhiều vấn đề liên quan đến chất lượng nước, bao gồm cả nhiễm chì, nhiễm phèn, nước mặn và kim loại nặng. Phương pháp này rất phù hợp cho những hộ gia đình có nhu cầu sử dụng nước lớn trong sinh hoạt hàng ngày.

Kết luận

Trên đây là một số thông tin về tác động, cách nhận diện và phương pháp xử lý nước nhiễm chì hiệu quả hiện nay. Hy vọng rằng những kiến thức này sẽ giúp bạn kiểm tra và tìm ra giải pháp cải thiện chất lượng nguồn nước cho gia đình mình.